Ang
Lake Mainit usa sa pinakalimpyo nga danaw sa tibuok Pilipinas. Gani ang Environmental
Management Bureau (EMB) kaniadto gihulagway ang danaw nga anaa sa kategoryang
“Class A”. Ang Philippine Council for Aquatic and Marine Research and
Development (PCAMRD) naglarawan sa Danaw sa Mainit isip “Oligothrophic lake”
nga diin gamay ra ang mga tanum nga makita tungod sa gamay nga nutrisyon nga
kinahanglanon arun makabuhig tanom apan kini usab naglarawan sa usa ka tin-aw
nga danaw nga hangtud karun makit-an gihapun diha sa Lake Mainit. Ang danaw
naghatag ug dakong importansya sa mga komunidad nga nagsalig lamang sa ilang
pagpangisda nga maoy tinubdan sa ilang panginabuhian ug matag adlaw nga
gikuhaan sa pagkaon. Kining danaw tinubdan usab sa patubig o irigasyon sa mga
basakan ug possibleng magamit isip kapaninguhaan alang sa elektrisidad pinaagi
sa hydropower. Ang Lake Mainit usa usab ka maayong destinasyon sa turismo.
The Lake Mainit |
Apan
sa pagkakarun ang Lake Mainit padayun nga gihulga sa nagkalain-laing pamaagi ug
buhat sa mga tawo. Usa sa pinakagikabalak-an karun mao ang mga minahan nga
gituohang nagdalag makadaot nga kemikal diha sa danaw. Ug tungod niana,
mahimong hugaw na ang danaw ug maghatag og dakong kadaot ug sakit sa mga tawo
nga padayun nanginabuhi diha sa danaw. Gani adunay mga mangingisda nga nakasinati
na sa gamayng kabag-ohan diha sa danaw. Adunay nag-ingon nga lubog na daw ang
danaw. Aduna usab nakamatikod nga gamay nalang ang isda nga ilang nakuha sa
pagpangisda. Ang mga taga Jabonga mismo nagka obserba nga nawala na gayud ang
isik ug uwang nga kaniadto daghan pa ang nakuha sa danaw ug kana nga panghitabo
gipamatud-an mismo sa mga membro sa Sangguniang Bayan sa Jabonga niadtong
Disyembre 2012. Ang uban usab nakakuhag mga isda nga dunay daot nga tinae apan
buhi pa ug aduna usab gikagid nga isda bisag buhi pa kaayo. Mismo si SB
Bermudez, nga usa ka mangingisda usab nakakuha niini nga mga isda nga daw alang
kaniya nasakit tungod sa gituohang epekto gikan sa “cyanide”.
Tungud
ani nga panghitabo, ang Sangguniang Bayan (SB) sa Mainit ug Jabonga nagkauyon
sa paghangyo sa Lake Mainit Development Alliance (LMDA) nga ipaabot ngadto sa
mga ahensya sa gobyerno nga adunay gahum ug katakus nga mopahigayun ug
imbestigasyon kalabot ani ug usa ka bag-ong studyo ug pagtuki sa kalidad sa
tubig sa danaw (water quality testing). Uban
ang dakong alarma sa maong report gikan sa mga SB, ang LMDA pinaagi ni Governor
Sol F. Matugas nisulat niadtong Enero 3, 2013 ngadto sa Bureau of Fisheries and
Aquatic Resources (BFAR) Caraga Region uban ang paghangyo alang sa makuti nga
imbestigasyon ug pagtuki sa kalidad sa danaw. (padayun pagbasa)